Tahiyyat Duası her namazda okunan bir dua olmasına rağmen birçok kişi anlamını bilmemektedir. Bu duanın nasıl oluştuğu ve ne anlama geldiği birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Peki her namazda oturuşta okunan Tahiyyat Duası anlamı nedir? Açıklıyoruz…
Tahiyyat Duası Anlamı
Tahiyyat Duası namaz kılan birisinin her gün birçok defa okuduğu bir duadır. Birçok kişi tarafından sure olarak da bilinse de aslında Tahiyyat bir duadır.
Ettehiyyatü diye başladığı için halk arasında Ettehiyyatü Duası olarak da geçmektedir. Peki Tahiyyat Duası anlamı nedir?
Tahiyyat Duası okunuşu aşağıdaki gibidir:
"Ettehiyyâtu lillâhi vessalevâtu vettayibât. Esselâmu aleyke eyyuhen-Nebiyyu ve rahmetullahi ve berakâtuhu. Esselâmu aleynâ ve alâ ibâdillâhis-Sâlihîn. Eşhedu en lâ ilâhe illallâh ve eşhedu enne Muhammeden abduhû ve Rasuluh." (Buhârî, “Eẕân”, 148, 150; Müslim, “Ṣalât”, 55)
Tahiyyat Duası anlamı aşağıdaki gibidir:
"Bütün duâlar, senâlar, bedenî ve mâlî ibadetler Allah Teâlâ’ya mahsustur. Ey Peygamber! Sana selâm olsun, Allah’ın rahmeti ve bereketi üzerine olsun. (Ey Rabb’imiz)! Selâm bize ve Allah’ın sâlih kullarının üzerine olsun. Şahitlik ederim ki, Allah'tan başka ilah yoktur. Yine şahitlik ederim ki, Muhammed, O'nun kulu ve Peygamberidir."
Tahiyyat kelimesi anlam olarak selam, azamet ve mülk sahibi olmakta baki olma, her türlü afet ve noksanlıklardan beri olma anlamına gelmektedir.
Hz. Muhammed’in de oldukça tavsiye ettiği dualardan birisidir. Bu yüzden de her namazda okunmaktadır. Genel manada da Tahiyyat Duası yüce Allah’a övgü, Peygambere salat ve selam ifadelerini içermektedir.
Abdullah ibni Mesud Tahiyyat Duası ile alakalı Hz. Muhammed ile yaşadığı bir olayı şu şekilde nakletmiştir:
“Elim Resulullah’ın (s.a.v) elinin içinde olduğu halde bana ‘Et-Tahiyyatu Lillahi ves-Salavatu vet-Tayyibatu, Es-Selamu Aleyke Eyyuhen-Nebiyyu ve Rahmetullahi ve Berekâtuhu, Es-Selamu Aleyna ve Ala İbadillahis-Salihin. Eşhedü Ella İlahe İllallah ve Eşhedü Enne Muhammeden Abduhu ve Resuluh.’ diyerek Kuran’dan bir sure öğretir gibi şu Teşehhüdü (Tahiyyat) öğretti.” Biz bu duayı, Resulullah (s.a.v) aramızda iken böyle söylerdik, ruhu kabz olduktan sonra: ‘Es-Selamu Alen-Nebiyyi’ demeye başladık.”
Tahiyyat Duasının Sırrı
Tahiyyat Duası’nı namazda okunması için Hz. Muhammed herkese ezberletmiştir. Bu duanın nerden geldiği de en önemli konulardan birisidir. Çünkü bu dua Hz. Muhammed’in Allah ile Miraç gecesi konuşmasından doğmuştur.
Tahiyyat duasının sırrı aşağıdaki gibidir:
Peygamber Efendimiz, Miraç’ta Yüce Yaradan’a şunu söylemişti:
“Ettahiyyatü lillâhi vassalevâtü vattayyibât (Hayat sahibi varlıkların hayatlarıyla sundukları ibadetler, dualar ve bütün güzel söz ve davranışlar Allah’a mahsustur.)”
Yüce Allah şöyle mukâbele etti:
" “Esselâmu aleyke eyyühennebiyyu ve rahmetillâhi ve berakâtuhu. (Ey Peygamber! Selam sana. Allah'ın rahmet ve bereketi senin üzerine olsun.)"
Hz. Muhammed (s.a.s) şöylece yeniden söz aldı:
" Esselâmu aleynâ ve alâ ibâdillâhi’s-sâlihîn. (Selam ve esenlik bize ve Allah'ın salih kullarının üzerine olsun.)"
Bu konuşmaya tanık olan Cebrail (a.s.) da hemen kelime-i şehadet getirir:
“Eşhedü en lâ ilâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûluh. (Şehadet ederim ki Allah’tan başka ilâh yoktur. Yine şehadet ederim ki Muhammed, O’nun kulu ve Rasûlüdür.)”
(Bk. Kurtubî, Tefsir, III, 425; İbn Nüceym, el-Baĥrü’r-râkiķ, Kahire 1311, I, 342-343; Muhammed Hamidullah, İslâm Peygamberi, İstanbul 1972, 1, 106)
Bu konuşmadan sonra Hz. Muhammed tüm ümmetine bu duayı ezberletmiş ve namazlarda okunmasını söylemiştir.
Şafii Mezhebine Göre Tahiyyat Duasının Okunuşu
Hanefi mezhebi ve diğer mezheplerde Tahiyyat Duası’nın okunuşunu paylaştık! Farklı rivayetler sebebiyle Şafii mezhebinde Tahiyyat Duası farklı okunmaktadır.
Şafii mezhebine göre Tahiyyat Duası’nın okunuşu aşağıdaki gibidir:
“Et- Tahiyyâtü’l- mübârekâtü’s- salavâtü’ tayyibâtü lillâhi es-selamü aleyke eyyühen- nebiyyü ve rahmetullahi ve berekâtühü es- selamü aleyna ve ala ibadillah-is-salihine eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden resulullah.” (İbn Mâce, “İḳāmetü’ṣ-ṣalât”, 24; Ebû Dâvûd, “Ṣalât”, 178)
Tahiyyat Duası’nın Türkçe anlamı aşağıdaki gibidir:
"Tahiyyatlar, bereketler, salavatlar ve güzel şeyler Allah'ındır Ey nebi! Allah'ın selamı, rahmeti ve bereketi senin üzerine olsun. Bize salih kulların üzerine de selam olsun. Ben şehadet ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur ve yine şehadet ederim ki Muhammed Allah'ın resulüdür."
Tahiyyat Duası Nerede Okunur?
Tahiyyat Duası namazda ilk oturuş ve son oturuşta okunmaktadır. Okunduğu süreye Teşehhüt miktarı denmektedir. Yani bu süre Tahiyyat Duası’nın okunma süresi kadardır.
Hz. Muhammed’den nakledilen bir olay şu şekildedir:
“Hz. Peygamber, Abdullah İbn Mes’ûd (r.a)’a teşehhüdü yani Tahıyyât duasını öğretirken şöyle buyurmuştur: Bunu söylediğin veya yaptığın zaman namazın tamam olmuştur.” (Ebû Dâvud, Salât, 178; İbn Hanbel, I, 422.)
Birçok mezhebe göre de Tahiyyat Duası’nı okumak vacip hükmündedir.
