Muhtarların görev ve yetkileri, zaman zaman kamuoyunda tartışmalara konu olan bazı detayları içermektedir. Bunlardan birisi de nikah kıyma yetkisi… Peki, muhtar nikah kıyabilir mi? İl, ilçe ve köyler gibi statülere göre muhtarın nikah kıyma yetkisine dair ayrıntıları inceliyoruz.
Muhtar Nikah Kıyabilir Mi?
Muhtarlar, yerel seçimlerle birlikte her mahalle için seçimle göreve gelen ve çeşitli görevlerden sorumlu olan görevlilerdir.
Beş yılda bir yapılan mahalli idareler seçimleriyle birlikte göreve gelen muhtarların, il, ilçe ve köy gibi statülerde çeşitli görevleri ve yetkileri bulunuyor. Peki, muhtar nikah kıyabilir mi?
- Resmi nikahlar, ilgili kanun ve yönetmelikler çerçevesinde belirlenen kurallara göre nikah memurları tarafından kıyılmaktadır.
- Belediye Başkanlığının bulunduğu yerlerde belediye başkanı ya da görevlendireceği bir vekil tarafından resmi nikah kıyılmaktadır.
- Köylerde resmi nikah muhtar tarafından kıyılabilir. Bunun için köy ihtiyar heyetine evlenme isteği bildirilmesi gerekmektedir. Ardından resmi nikah muhtar tarafından kıyılabilmektedir.
Muhtar nikah kıyabilir mi sorusuna yanıt olarak bu detayları verebiliriz. Şimdi köylerde muhtar nikah kıyma yetkisi için diğer detaylara göz atalım…
Köylerde Muhtar Nikah Kıyabilir Mi?
Muhtar nikah kıyar mı sorusuna yanıt arayan birçok kişi, köy statüsünde olan yerler için bu yetkinin detaylarını merak ediyor.
Muhtarın görevleri arasında yer alan nikah kıyma işlemi, sadece köyler için geçerlidir. Evlendirme yönetmeliği 7. maddesine göre bu yetkiler şu şekilde açıklanmıştır:
“Evlendirme memuru, belediye bulunan yerlerde belediye başkanı veya bu işle görevlendireceği memur, köylerde muhtardır. Bakanlık il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine, nüfus müdürlüklerine ve ilgili dış temsilciliklere evlendirme memurluğu görev ve yetkisi verebilir.”
Köylerde muhtar nikah kıyabilir mi sorusuna yanıt arayanlar için sürecin şu şekilde ilerleyeceğini söyleyebiliriz:
- Öncelikle evlenme isteği köy ihtiyar heyetine bildirilir.
- Daha sonra köy muhtarı, nikah kıymaya yetkili kişi olarak nikahı kıyar.
Muhtar resmi nikah kıyabilir mi sorusu için Büyükşehir Yasası ile yapılan değişikliklerden de söz etmek gerekir. 2012 yılında hazırlanan Büyükşehir Yasası değişiklik tasarısına göre Türkiye’de 1.023 belde belediyesi ve 16.082 köyün tüzel kişiliği ortadan kaldırılmıştı.
Bu değişiklik ile birlikte belde belediyeleri ve köyler, mahalle statüsüne kavuşmuştu. Bu nedenle muhtar nikah kıyabilir mi sorusunu araştıran kişiler için mahalle statüsüne kavuşan köy ve beldelerdeki muhtarların bu yetkisinin elinden alındığını söyleyebiliriz.
Muhtar Nasıl Olunur?
Muhtar nikah kıyabilir mi sorusuna yanıt arayanlar için muhtarlık görevi hakkında bazı bilgileri verelim. Beş yılda bir yapılan mahalli idareler seçimlerinde en çok oyu alarak seçilen muhtar nedir?
Muhtar, mahalle ya da köylerin yasalarla belirlenen işlerini yürütmek üzere görevlendirilen, o köy ve mahalle halkı tarafından seçim yoluyla göreve getirilen kişidir.
Muhtar kelime anlamı yönünden “seçilmiş kişi” anlamına gelmektedir. Azalarıyla birlikte köy ya da mahallenin işlerini, yasalarca belirlenen çerçevede yürütmektedir.
Muhtar nasıl olunur sorusuna yanıt olarak şu şartları sunabiliriz:
- Muhtar olmak için herhangi bir eğitim şartı bulunmamaktadır. Fakat muhtar seçildikten sonra görevliler, kaymakamlık ya da belediye tarafından iç eğitime tabi tutulmaktadır. Bu eğitimlerde yerel yönetimler mevzuatı, iletişim, bilgisayar teknolojileri, muhtar bilgi sistemi gibi teknik konulara yer verilir.
Muhtarlar seçimle göreve geldiklerinden dolayı aday olma şartlarını detaylı olarak incelemek gerekir.
Muhtar adaylığı için gerekli şartlar şu şekildedir:
- T.C. vatandaşı olmak,
- 25 yaş ve üzeri olmak,
- İlgili köy ya da mahallede en az altı ay süredir ikamet ediyor olmak,
- Yüz kızartıcı suçlara karışmamak,
- Adli sicil kaydının temiz olması,
- Yasalarca belirlenen diğer şartlar.
Bu şartları sağlayan herkes muhtarlık seçimlerine katılabilir ve en yüksek oyu alması halinde 5 yıl süreyle muhtar olarak görev yapabilir. Muhtar nikah kıyabilir mi sorusuna yanıt arayanlar için şimdi diğer konulara değinelim…
Muhtarların Görev ve Sorumlulukları
Muhtarlar mahalli idareler seçimleriyle birlikte seçimle göreve gelirken, muhtarların görevi de vatandaşlar tarafında merak konusu oluyor.
Muhtarların görev ve sorumlulukları şu şekildedir:
- Seçim zamanlarında sandık seçim kurullarına katılmak,
- Aile hekimliği ve sağlık merkez kurullarına göreviyle ilgili alanlarda katılım sağlamak,
- Emlak vergisine tabi olan arsaların bedel tespit komisyonuna katılım sağlamak,
- Sandık seçim listelerinin ve askerlik çağına gelenlerin kimlik çizelgelerinin askıya çıkarılması vb. ilan işlerini yürütmek,
- Cadde, meydan ya da sokak levhalarını fırsat buldukça kontrol etmek ve gerekli hallerde belediyenin ilgili birimlerine haber vermek,
- Salgın ya da bulaşıcı hastalık olması durumunda kişi bilgilerini ilgili sağlık kuruluşuna vermek,
- Askerlik ve seferberlik gibi durumlarda tebligatların yapılmasında yardımcı olmak,
- Seçmen kağıtlarının ilgili kişilere dağıtılmasını sağlamak,
- Mahalle ya da köyde oturan vatandaşların faydalanması amacıyla gerekli ilmühaberler düzenlemek,
- Yaşlı, engelli, muhtaç ve kimsesizlere, Yeşil Kart verileceklere, afet dönemlerinde yardım edilmesi gereken kişilere yardımda bulunmak amacıyla tespit çalışmalarında idareye yardımcı olmak,
- Mahallede yürütülen hizmetlerle ilgili görüş bildirmek,
- Tebligat işlemleri, kaymakamlık bildirim formu, nüfus cüzdanı talep belgesi, nakil belgesi, fakirlik belgesi, nüfus cüzdanı sureti, yerleşim yeri belgesi gibi belgelerin çıktısını uygun şekilde ilgili kişilere vermek.
Muhtar nikah kıyabilir mi sorusuna yanıt verirken aynı zamanda muhtarların görev ve sorumluluklarına da yer verdik. Şimdi konuyla ilgili sıkça sorulan soruları yanıtlayalım…
Sıkça Sorulan Sorular
Muhtar nikah kıyabilir mi sorusuyla birlikte merak edilen diğer sorular ve yanıtları:
1- Köy muhtarının nikah kıyma yetkisi var mı?
Köy muhtarları, ihtiyar heyetinin onayıyla birlikte nikah kıymaya yetkili kişilerdir. Köy yerleşim yerinde evlenme isteğinde bulunan kişiler ihtiyar heyetinin onayını alır ve sonrasında köy muhtarı, nikah kıyma işlemlerini gerçekleştirir.
2- Muhtar kendi nikahını kıyabilir mi?
Hayır, nikah memurları dahil olmak üzere nikah kıymaya yetkili kişiler, kendi nikahını kıyamaz. Bu konuda ilgili evlenecek olan muhtar ya da nikah memuru gibi yetkili kişiler, başka bir yetkili kişinin görevlendirilmesiyle nikah kıyabilecektir.
Muhtar nikah kıyabilir mi sorusuna yanıt arayanlar için tüm bilgileri aktardık. Konuyla ilgili düşüncelerinizi yorumlar bölümüyle paylaşabilir, ek olarak sorularınızı sorabilirsiniz.
