Süleymanpaşa

Balkan mirası: Karacakılavuz Dimi Dokuması

Tekirdağ'ın önemli kültürel simgelerinden ve gelişen teknolojiyle unutulmaya yüz tutan Karacakılavuz el dokumaları, asırlık kültürü geleceğe taşıyor.

Abone Ol

Tekirdağ'ın Süleymanpaşa ilçesine bağlı Karacakılavuz Mahallesinde asırlık dokuma kültürü halen daha yaşatılıyor. 

Rumeli'nin en eski dokuma merkezlerinden  biri olan kasaba, geleneksel olan bir sanatı inatla yaşatmakta. Bu göçmen  kasabasında kadınlar, evlerindeki tezgahlarda annelerinden öğrendikleri geleneksel el dokumalarını  üretiyor. Motiflerinin zenginliğiyle tanınan bu özgün dokumalar, kasabanın adıyla anılıyor.

EK GELİR SAĞLANMASI AMACIYLA ORTAYA ÇIKTI 

Yöreye ilk yerleşim, 1884 - 1885 yıllarında Bulgaristan'ın bazı köylerinde bulunan Türkler tarafından gerçekleşmiş. Beldeye yerleşen halk, tarım ve hayvancılıkla uğraşarak geçimlerini temin etmiş, bunların yanı sıra evin çuval, beşik, heybe, yaygı gibi ihtiyaçlarını karşılamak, boş zamanlarını değerlendirmek ve ek gelir sağlamak amacıyla da atalarından öğrenmiş oldukları dokuma sanatını, geleneksel değerlere bağlı kalarak devam ettirmiş.

DÖRT PEDALLI TEZGAHLARDA YAPILIYOR

Yöre dokumaları meşe ve gürgen ağaçlarından yapılan, düzen adı verilen, dört pedallı tezgahlarda ortaya konuyor. Meydana getirilen dokumaların en önemli özelliği mekikli dokuma tekniklerinden biri olan dimi ve kirkitli dokuma tekniklerinden cicim tekniğinin bir arada kullanılmasıyla yapılması. Dimi dokumalarının malzemesi, kolay elde edilebilir olmasından dolayı fabrikasyon yün ve pamuk ipler tercih ediliyor. Genellikle canlı görünüme sahip olan dokumalarda kullanılan iplerin doğal ve anilin boyalarla renklendirildiği görülüyor. Nazarlık, seccade, perde, minder yüzü, heybe, çanta, kıyafet olarak kullanılmak gibi amaçlarla yapılan Karacakılavuz dimi dokumaları, yatay, dikey, serpme, merkezi ve mihraplı olmak üzere beş farklı kompozisyon şemasında tasarlanıyor. Yöre dokumalarının kompozisyonlarını oluşturmak için kullanılan motiflerin, Anadolu'nun farklı yörelerinde meydana getirilen dokumalarda görülen motiflerle büyük benzerlik taşıdığı, yalnızca motiflerin isimlendirilmesinde farklılıklar taşıdığı gözlemleniyor.

2019 YILINDA COĞRAFİ İŞARET ALDI

Öte yandan Parlak görünümlü, seccade, minder, heybe, çanta, kıyafet olarak dokunabilen Karacakılavuz dokumalarının tescili için Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı Trakya Kalkınma Ajansı (TRAKYAKA) ve Tekirdağ Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından yapılan başvuru Türk Patent ve Marka Kurumunca 2019 yılında uygun bulundu. Böylece sürdürülen çalışmalar sonucunda “Malkara Eski Kaşar Peyniri”nden sonra ildeki 2. coğrafi işareti alan ürün “Karacakılavuz Dimi Dokuması” oldu.

Ayrıca, Karacakılavuz Dokumaları, Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri'nde 1.0004.01/59 sayısı ile kayıt altına alındı.