Her yıl bu tarihte; sosyal, ekonomik, siyasi ve kültürel olaylar olmaktadır. 13 Kasım tarihinde yaşanan bazı önemli olaylar.
1315 - Morgarten Muharebesi
İsviçre Konfederasyonu, 1315'te Habsburg Hanedanı'na bağlı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na karşı büyük bir zafer kazandı. Bu zafer, İsviçre'nin bağımsızlık yolundaki en önemli dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir. Morgarten'deki bu zafer, İsviçre'nin konfederal yapısının pekişmesini sağladı.
1638 - Osmanlı Ordusu Bağdat'ı Kuşatmaya Başladı
Osmanlı İmparatorluğu, Safevi Devleti'ne karşı Bağdat Seferi'ni başlattı. Bu kuşatma, 1639'da Osmanlı'nın Bağdat'ı fethetmesiyle sonuçlandı ve Bağdat, Osmanlı topraklarına katıldı. Bağdat'ın alındığı bu sefer, Osmanlı ve Safevi İmparatorlukları arasındaki mücadelede önemli bir aşama oldu.
1687 - II. Süleyman'ın Ulufeyi Dağıtması ve Yeniçeri Ayaklanması
II. Süleyman, yeniçeri ve sipahilere verilen ulufelerin miktarını düşürdü, bu durum askerler arasında büyük hoşnutsuzluğa yol açtı. Yeniçeri ve sipahiler ayaklanarak, hükümetin otoritesine karşı isyan ettiler. Ayaklanma, II. Süleyman'ın yönetimine karşı bir tehdit oluşturdu ve huzursuzluğu artırdı.
1808 - Alemdar Vakası
Yeniçeri ve sipahilerin, Sultan IV. Mustafa'nın yönetimine karşı isyanları sonucu Alemdar Mustafa Paşa, sadrazam olarak görevlendirildi. İsyan, Osmanlı'da yönetimsel bir krize yol açtı ve Alemdar Mustafa Paşa'nın liderliğinde yeni reformlar yapılması gerektiği vurgulandı. Bu ayaklanma, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme sürecinde bir dönüm noktasıydı.
1889 - Brezilya'da Cumhuriyetin İlanı
Brezilya'da monarşinin devrilmesiyle cumhuriyet ilan edildi ve İmparator I. Pedro'nun tahttan feragat etmesi sağlandı. Brezilya'da monarşi yerini cumhuriyete bırakırken, ülkenin siyasi yapısı köklü bir değişim geçirdi. Bu olay, Brezilya'nın modern demokratik yapısının temellerini atmış oldu.
1908 - Belçika, Kongo Bağımsız Devleti'ni İlhak Etti
Belçika, Kongo Bağımsız Devleti'ni kendi kolonisi olarak ilhak etti ve ülke, Belçika Krallığı'na bağlı bir sömürge haline geldi. Kongo'nun ilhakı, Belçika'nın sömürgecilik tarihindeki önemli bir adım oldu ve burada yaşanan insan hakları ihlalleri uluslararası alanda büyük tepki topladı. Kongo halkının bu süreçte uğradığı sömürü ve acılar, uzun yıllar boyunca gündemde kaldı.
1920 - Milletler Cemiyeti'nin İlk Toplantısı
Milletler Cemiyeti, I. Dünya Savaşı sonrası uluslararası barışı sağlamak amacıyla kuruldu ve ilk toplantısını Cenevre'de gerçekleştirdi. Bu toplantı, devletler arası diplomasi ve işbirliği için bir dönüm noktasıydı. Ancak, Milletler Cemiyeti'nin etkinliği, zamanla zayıfladı ve 1945'te Birleşmiş Milletler'e dönüştü.
1937 - Dersim Harekâtı ve Seyit Rıza'nın İdamı
Dersim'de baş gösteren isyanın bastırılması için Osmanlı'dan sonra Türkiye Cumhuriyeti tarafından bir askeri harekât başlatıldı. İsyanın lideri Seyit Rıza, 1937'de Elazığ'da idam edildi. Dersim Harekâtı, Türkiye'de Kürt isyanlarına karşı uygulanan sert politika ile tarihe geçti.
1956 - Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kuruldu
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Türkiye'deki bilimsel ve mühendislik eğitimini güçlendirmek amacıyla kuruldu. ODTÜ, kısa sürede Türkiye'nin en saygın üniversitelerinden biri haline geldi. Eğitimdeki yenilikçi yaklaşımı, birçok öğrenci ve akademisyen için önemli bir merkez haline geldi.
1967 - Kıbrıs'ta Türk Köylerine Saldırılar
Kıbrıs'ta, Rum tedhişçilerin üç Türk köyüne düzenlediği saldırıda 28 Türk öldü, 200'den fazla Türk kayboldu. Olaylar, Kıbrıs'taki etnik çatışmanın şiddetini artırırken, Türkiye'nin ve uluslararası toplumun dikkatini Kıbrıs sorununa çekti. Türkiye, bu olayın ardından askeri müdahale seçeneklerini değerlendirmeye başladı.
1969 - Vietnam Savaşı'na Karşı Gösteri
Washington, DC'de çeyrek milyon kişi, Vietnam Savaşı'na karşı protesto gösterisi düzenledi. Gösteri, Amerikan halkının savaşa karşı artan tepkisini ve savaş karşıtı hareketin yükselişini simgeliyordu. Bu büyük gösteri, Amerikan halkının savaşın sonlandırılması yönündeki isteğini güçlü bir şekilde ortaya koydu.
1971 - Intel'in Mikroişlemci 4004'ü Satışa Sunması
Intel, dünyada ilk ticari tek çipli mikroişlemcisi olan 4004'ü satışa sundu. Bu mikroişlemci, bilgisayar teknolojisinde devrim niteliğinde bir adım olup, dijital dünyada önemli bir rol oynadı. Intel 4004, mikroişlemci teknolojisinin gelişimine önemli katkılarda bulundu.
1977 - Veli Ballı'nın Maraton Birinciliği
Türk atleti Veli Ballı, Pakistan'da yapılan Uluslararası Atletizm Yarışmaları'nda maraton dalında birinci oldu. Bu zafer, Türkiye'nin atletizm alanındaki uluslararası başarısını pekiştirdi. Veli Ballı'nın başarısı, Türk sporunun uluslararası arenada daha fazla tanınmasına katkı sağladı.
1979 - Haydarpaşa Mendireği'nde Tanker Çarpışması
Yunan şilebi Evrenia, Haydarpaşa mendireği açıklarında Rumen tankeri İndependenta ile çarpışarak infilak etti. Çarpışma sonucunda 51 Rumen denizci hayatını kaybetti. Bu olay, Türk boğazlarında deniz kazalarının tehlikelerini bir kez daha gözler önüne serdi.
1983 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İlan Edildi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, 1983 yılında ilan edildi ve Türkiye tarafından tanındı. Bu ilan, Kıbrıs'taki siyasi durumu kalıcı bir şekilde şekillendirdi ve iki toplum arasındaki bölünmeyi derinleştirdi. Kuzey Kıbrıs'ın bağımsızlık ilanı, uluslararası alanda pek çok ülke tarafından tanınmadı.
1988 - Türkiye'nin Filistin Devleti'ni Tanıması
Başbakan Turgut Özal, Türkiye'nin Filistin Devleti'ni tanıdığını açıkladı. Bu adım, Türkiye'nin Ortadoğu politikasındaki önemli bir dönüm noktasını işaret ederken, Filistin'in bağımsızlık mücadelesine verdiği desteği simgeliyordu. Bu tanıma, Türkiye'nin Arap dünyasıyla ilişkilerinde yeni bir sayfa açtı.
1995 - Türkiye'nin Avrupa Şampiyonası'na Katılma Hakkı Kazanması
Türkiye millî futbol takımı, İsveç'le oynadığı berabere sonuçlanan maç sonrasında Avrupa Şampiyonası'na katılma hakkı kazandı. Bu başarı, Türk futbolu için tarihi bir dönüm noktasıydı ve ülke futbolunun uluslararası alanda tanınmasını sağladı. Türkiye'nin Avrupa'da gösterdiği başarı, sporun ülkedeki popülaritesini artırdı.
2000 - Manisa'da İşkence Davası Kararı
Manisa'da 16 gence işkence yapmakla suçlanan polislere, üçüncü yargılamada 5 ila 10 yıl arasında hapis cezası verildi. Önceki davalarda polisler beraat etmişti, ancak bu dava süreci, Türkiye'deki insan hakları ihlalleri ve yargı süreçlerine dair tartışmaları gündeme taşıdı. Türkiye'nin adalet sistemi ve insan hakları konusunda ilerleme kaydetmesi gerektiği bir dönemdi.
2003 - İstanbul Sinagoglarına Eş Zamanlı Saldırılar
İstanbul'da Neve Şalom ve Bet İsrael sinagoglarına eş zamanlı intihar saldırıları düzenlendi. Saldırılarda 28 kişi hayatını kaybetti ve birçok kişi yaralandı. Bu terör saldırısı, Türkiye'deki güvenlik önlemleri ve terörle mücadele politikalarının yeniden gözden geçirilmesine neden oldu.
2007 - Taraf Gazetesinin Yayın Hayatına Başlaması
Ahmet Altan'ın Genel Yayın Yönetmenliğinde, Taraf gazetesi yayın hayatına başladı. "Düşünmek taraf olmaktır" sloganıyla yayınlanan gazete, Türkiye'nin medya dünyasında önemli bir boşluğu doldurdu ve çeşitli tartışmalara yol açtı. Taraf, özgürlükçü ve eleştirel bakış açılarıyla dikkat çekti.
2012 - Türkiye'nin İlk Millî Muharebe Tankı Altay'ın Tanıtımı
Türkiye, ilk yerli üretim millî muharebe tankı Altay'ı tanıttı. Altay, Türkiye'nin savunma sanayisindeki yerli üretim gücünü artırırken, uluslararası alanda da büyük dikkat çekti. Tank, Türkiye'nin savunma sanayisinde önemli bir dönüm noktası oldu.
2022 - Dünya Nüfusu 8 Milyarı Geçti
Dünya nüfusu, 2022'de 8 milyarı geçti. Bu kilometre taşı, küresel büyüme, çevresel etkiler ve kaynakların yönetimi gibi büyük sorunlara dikkat çekti. Nüfus artışı, dünya ekonomisi ve yaşam kalitesi üzerinde uzun vadeli etkiler yaratması beklenen bir faktör oldu.
