Çocuklarda ve yetişkinlerde görülen her dikkat eksikliği, unutkanlık veya odaklanamama durumunun nöropsikiyatrik bir rahatsızlık olmadığını belirten Tunalı, aslında bu durumların çoğunun yaşam tarzı ve çevresel faktörlerden kaynaklandığını ifade etti. Tunalı, ayrıca kişilerin, bu tür sorunlar için hemen ilaç kullanmaya yönelmelerini önermedi.
Dikkat Eksikliği Her Zaman DEHB Değildir!
Murat Tunalı, dikkat eksikliği ve dikkat dağınıklığının, her zaman Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ile ilişkilendirilemeyeceğini belirtti. "Her dikkat eksikliği, her dikkat dağınıklığı DEHB anlamına gelmez. Bu durum çoğu zaman geçici bir algısal körlükten kaynaklanır," diyen Tunalı, özellikle teknolojinin hayatımıza etkilerinin bu tür sorunları artırabileceğini vurguladı. Günümüzde telefon ve bilgisayar ekranlarına harcanan zamanın, göz ve beyin koordinasyonunu olumsuz etkileyerek, seçici algı ya da algısal körlük yarattığını söyledi. Zihnimizin, aşırı görsel uyarıya maruz kalması sonucunda gören ama algılamayan bir hale geldiğini belirtti.
Tunalı, "Bir süre sonra sadece görsel veri almaktan başka bir şey yapamaz hale geliyoruz, çünkü zihin fazla bilgiyle meşgul ve doğru algılamayı unutuyor," diye ekledi.
İlaç Kullanımı Yerine Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Tunalı, dikkat ve konsantrasyon sorunları yaşandığında, çoğu zaman ilk adım olarak ilaç kullanma eğiliminde olunduğunu söyledi.
Ancak bunun yerine yaşam tarzında yapılacak değişikliklerin çok daha etkili olacağını belirtti. "İş veya okul hayatında, dikkatimizi vererek ve odaklanarak işimizi çözebiliyorsak, dikkat eksikliği gibi bir sorun yok demektir. Gerçek sorun, yaşam tarzımızla ilgilidir," diye açıkladı.
Zihinsel Yorgunluk ve Dikkat Dağınıklığı
Tunalı, dikkatin dağılması ve unutkanlığın aslında bedensel ve zihinsel yorgunluktan kaynaklandığını belirtti. Çalışma veya ders sırasında zihinsel olarak uzun süre yoğunlaşmanın, beyin hücrelerini zorladığını, bu yüzden dinlenmeye ihtiyaç duyulduğunu söyledi. "Zihinsel yorgunluk, bataryası zayıf olan bir telefon gibi algısal körlüğe yol açar. Zihin şarj olmadan devam ederse, odaklanmak giderek daha zor hale gelir," dedi.
Beyninizi "Yemeyin" ve Sağlıklı Beslenin
Beynin sağlıklı çalışabilmesi için sadece zihinsel dinlenmeye değil, aynı zamanda sağlıklı beslenmeye de dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Tunalı, dikkat eksikliğini önlemek için beslenmeye yönelik önerilerde bulundu. Raf ömrü uzun paketli gıdalardan kaçınılması gerektiğini belirten Tunalı, ceviz, fındık, balık ve balık yağı gibi beyin fonksiyonlarını destekleyen gıdaların tüketilmesini önerdi.
"Omega-3 yağ asitleri, beynin sinir hücreleri arasındaki elektriksel iletişimi hızlandırır ve beyin fonksiyonlarını geliştirir," diyen Tunalı, bu gıdaların özellikle dikkat eksikliği ve odaklanma sorunlarına karşı faydalı olduğunu belirtti.
10 Günlük Eylem Planı
Dikkat eksikliği ve unutkanlık sorunlarının üstesinden gelmek için 10 günlük bir eylem planı öneren Tunalı, bu sürecin sonunda zihinsel farkındalığın önemli ölçüde arttığını söyledi. İşte önerdiği 10 günlük eylem planı:
Yapılmaması Gerekenler:
Akşam saatlerinde TV izlemek, telefon ve bilgisayar oyunları oynamak.
Paketlenmiş gıdalar, şekerli içecekler ve fast food tüketmek.
Sabah ilk iş olarak telefon ekranına bakmak.
Uzun süre bilgisayar oyunu oynamak.
Kesinlikle Yapılması Gerekenler:
Her sabah kahvaltıdan sonra ceviz, fındık tüketmek.
Haftada 4 defa balık yemek.
Balık yağı takviyesi almak.
Brokoli, lahana, karnabahar gibi yeşil yapraklı sebzeler tüketmek.
Zeytinyağı kullanmak.
Güne gökyüzüne bakarak ve bir iki dakika düşünerek başlamak.
Açık havada nefes alıp bir iki dakika düşünme molaları vermek.
Zihinsel Diyet ve Zihinsel Egzersizler
Tunalı, zihninizi güçlendirmek için zihinsel diyet öneriyor. Her gün basit eğlenceli oyunlar oynayarak zihni aktif tutmanın önemini belirtti.
Satranç, tabu, dama ve tavla gibi oyunlar, zihinsel faaliyetleri artırarak dikkat ve odaklanmayı geliştirebilir. "Zihni güçlendiren bu tür aktivitelerle dikkat ve odaklanma becerilerini birkaç hafta içinde artırmak mümkün," dedi.
Sonuç Olarak
Murat Tunalı, dikkatin dağılması ve unutkanlığın genellikle yaşam tarzı, zihinsel yorgunluk ve çevresel faktörlerden kaynaklandığını vurgulayarak, bu durumların DEHB ile karıştırılmaması gerektiğini belirtti. İlaç yerine sağlıklı beslenme ve düzenli zihinsel egzersizlerle bu sorunların üstesinden gelmenin mümkün olduğunu söyledi.
Zihinsel ve bedensel sağlığı desteklemek için önerilen basit yaşam tarzı değişiklikleri ve beslenme alışkanlıkları ile, dikkat eksikliği gibi sorunlar yönetilebilir hale gelebilir.
